Polskie drużyny w XXI wieku rzadko przynosiły chlubę w europejskich pucharach. Coroczne kompromitacje w przypadku chociaż jednej ekipy stały się już normą. Należy jednak pamiętać, że nie zawsze tak było. Jak w przeszłości radzili sobie Polacy na arenie międzynarodowej?
Największe osiągnięcia polskich klubów w europejskich pucharach
Polskie zespoły od dawna nie pokazały się z dobrej strony w europejskich pucharach. Nie zawsze tak jednak było. Istnieją w historii pojedyncze przypadki udanych występów. Trzeba tu wymienić przygody Górnika Zabrze i Polonii Bytom.
Ci pierwsi osiągnęli największy sukces klubu z Polski w europejskich pucharach. Zabrzanie jako jedyni dotarli do finału europejskich rozgrywek – zameldowali się bowiem w Pucharze Zdobywców Pucharów w 1970 roku, gdzie przegrali z Manchesterem City. Turniej ten został rozwiązany w 1999 roku, kiedy rosła rola Pucharu UEFA (dziś Liga Europy). PZP był drugim – po Pucharze Mistrzów – turniejem organizowanym przez UEFA. Grali w nim ci, którzy – jak mówi sama nazwa – wygrali krajowy Puchar.
Polonia zaś jako jedyny polski klub zwyciężyła w europejskim turnieju – w 1965 roku w Pucharze Intertoto. To rozgrywany do 2008 roku turniej lata. Brały w nim udział drużyny, które nie załapały się do innych rozgrywek. UEFA przez wiele lat nie obejmowała nad nim oficjalnego patronatu, w związku z czym Intertoto był turniejem nieoficjalnym, często sparingowym i ignorowanym przez niektóre federacje. W latach 1967-94 odbywały się w nim tylko rozgrywki grupowe.
Polskie sukcesy w pucharach:
- 1969/70 – Górnik Zabrze w finale Pucharu Zdobywców Pucharów
- 1969/70 – Legia Warszawa w 1/2 Pucharu Europy
- 1982/83 – Widzew Łódź w 1/2 Pucharu Europy
- 1990/91 – Legia Warszawa w 1/2 Pucharu Zdobywców Pucharów
Polskie drużyny w Lidze Mistrzów
Choć dzisiaj może się to wydawać nieprawdopodobne, kiedyś widok polskiego klubu w Pucharze Europy, czyli dzisiejszej Lidze Mistrzów, był całkiem normalny. W pewnym momencie coś się jednak – mówiąc potocznie – zepsuło, dlatego w XXI wieku w elitarnych rozgrywkach europejskich klub z Ekstraklasy zagrał tylko raz. Była nim Legia Warszawa, której trafiła się wyjątkowo korzystna drabinka eliminacyjna.
Należy pamiętać, że w przeszłości format Pucharu Mistrzów był inny niż obecnie. Kiedyś było mniej meczów i nie istniała faza grupowa. Dlatego, aby unieść w górę cenne trofeum, wystarczyło pokonać rywala w: finale, półfinale, ćwierćfinale oraz dwóch rundach wstępnych (różnie nazywanych, np. runda wstępna i I runda, lub I i II runda).
Puchar Europy
- 1955/56 – I runda – Gwardia Warszawa – 0 dwumeczów wygranych
- 1956/67 – Runda wstępna – Legia Warszawa – 0
- 1957/58 – Runda wstępna – Gwardia Warszawa – 0
- 1958/59 – Runda wstępna – Polonia Bytom – 0
- 1959/60 – Runda wstępna – ŁKS Łódź – 0
- 1960/61 – Runda wstępna – Legia Warszawa – 0
- 1961/62 – Runda wstępna – Górnik Zabrze – 0
- 1962/63 – I runda – Polonia Bytom – 1
- 1963/64 – I runda – Górnik Zabrze – 1
- 1964/65 – Runda wstępna – Górnik Zabrze – 0
- 1965/66 – I runda – Górnik Zabrze – 1
- 1966/67 – II runda – Górnik Zabrze – 1
- 1967/68 – 1/4 finału – Górnik Zabrze – 2
- 1968/69 – Ruch Chorzów wycofał się z rozgrywek
- 1969/70 – 1/2 finału – Legia Warszawa – 3
- 1970/71 – 1/4 finału – Legia Warszawa – 2
- 1971/72 – I runda – Górnik Zabrze – 0
- 1972/73 – II runda – Górnik Zabrze – 1
- 1973/74 – I runda – Stal Mielec – 0
- 1974/75 – 1/4 finału – Ruch Chorzów – 2
- 1975/76 – II runda – Ruch Chorzów – 1
- 1976/77 – I runda – Stal Mielec – 0
- 1977/78 – I runda – Śląsk Wrocław
- 1978/79 – 1/4 finału – Wisła Kraków – 2
- 1979/80 – I runda – Ruch Chorzów – 0
- 1980/81 – II runda – Szombierki Bytom – 1
- 1981/82 – I runda – Widzew Łódź – 0
- 1982/83 – 1/2 finału – Widzew Łódź – 3
- 1983/84 – I runda – Lech Poznań – 0
- 1984/85 – I runda – Lech Poznań – 0
- 1985/86 – I runda – Górnik Zabrze – 0
- 1986/87 – I runda – Górnik Zabrze – 0
- 1987/88 – II runda – Górnik Zabrze – 1
- 1988/89 – II runda – Górnik Zabrze – 1
- 1989/90 – I runda – Ruch Chorzów – 0
- 1990/91 – II runda – Lech Poznań – 1
- 1991/92 – I runda – Zagłębie Lubin – 0
Liga Mistrzów
Zmieniono format rozgrywek. Pojawiła się znana dziś faza grupowa, a także poprzedzające ją rundy kwalifikacyjne. To, w ilu takich rundach musiał grać mistrz Polski, zmieniało się na przestrzeni lat, tak jak zmieniała się liczba rund. Pogrubione zostały te rundy, po których przejściu zespół trafiał do fazy grupowej.
- 1992/93 – II runda kwalifikacyjna – Lech Poznań
- 1993/94 – II runda – Lech Poznań
- 1994/95 – Runda kwalifikacyjna – Legia Warszawa
- 1995/96 – 1/4 finału – Legia Warszawa
- 1996/97 – Faza grupowa – Widzew Łódź
- 1997/98 – II runda – Widzew Łódź
- 1998/99 – II runda – ŁKS Łódź
- 1999/00 – III runda – Widzew Łódź
- 2000/01 – III runda – Polonia Warszawa
- 2001/02 – III runda – Wisła Kraków
- 2002/03 – III runda – Legia Warszawa
- 2003/04 – III runda – Wisła Kraków
- 2004/05 – III runda – Wisła Kraków
- 2005/06 – III runda – Wisła Kraków
- 2006/07 – III runda – Legia Warszawa
- 2007/08 – II runda – Zagłębie Lubin
- 2008/09 – III runda – Wisła Kraków
- 2009/10 – II runda – Wisła Kraków
- 2010/11 – III runda – Lech Poznań
- 2011/12 – IV runda – Wisła Kraków
- 2012/13 – III runda – Śląsk Wrocław
- 2013/14 – IV runda – Legia Warszawa
- 2014/15 – III runda – Legia Warszawa
- 2015/16 – III runda – Lech Poznań
- 2016/17 – Faza grupowa – Legia Warszawa
- 2017/18 – III runda – Legia Warszawa
- 2018/19 – II runda – Legia Warszawa
- 2019/20 – I runda – Piast Gliwice
- 2020/21 – II runda – Legia Warszawa
- 2021/22 – III runda – Legia Warszawa
- 2022/23 – I runda – Lech Poznań
Polskie kluby w Lidze Europy
Rozgrywki te nosiły w historii trzy nazwy. Najpierw istniał Puchar Miast Targowych, który w 1971 roku został zastąpiony Pucharem UEFA. Europejska Federacja piłkarska nie uznaje jednak PMT jako oficjalnego poprzednika Pucharu UEFA. Co istotne, aż do edycji 2004/05 w Pucharze UEFA nie istniała faza grupowa, a cały turniej rozgrywano w formie pucharowej. Liczba spotkań w drodze do finału zwiększała się z biegiem lat. W 2008 roku nastąpiła reorganizacja turnieju, w miejsce którego powstała dzisiejsza Liga Europy.
Puchar UEFA
1971/72
- Legia Warszawa – 1/16 finału – 1 dwumecz wygrany
- Zagłębie Wałbrzych – 1/16 finału – 1
1972/73
- Zagłębie Sosnowiec – 1/32 finału – 0
- Ruch Chorzów – 1/16 finału – 1
1973/74
- Ruch Chorzów – 1/4 finału – 3
- Gwardia Warszawa – 1/16 finału – 1
1974/75
- Górnik Zabrze – 1/32 finału – 0
- Legia Warszawa – 1/32 finału – 0
1975/76
- Śląsk Wrocław – 1/8 finału – 2
- Stal Mielec – 1/4 finału – 3
1976/77
- Wisła Kraków – 1/16 finału – 1
- GKS Tychy – 1/32 finału – 0
1977/78
- Górnik Zabrze – 1/16 finału – 1
- Odra Opole – 1/32 finału – 0
- Widzew Łódź – 1/16 finału – 1
1978/79
- Lech Poznań – 1/32 finału – 0
- Śląsk Wrocław – 1/8 finału – 2
1979/80
- Widzew Łódź – 1/32 finału – 0
- Stal Mielec – 1/32 finału – 0
1980/81
- Widzew Łódź – 1/8 finału – 2
- Śląsk Wrocław – 1/32 finału – 0
1981/82
- Szombierki Bytom – 1/32 finału – 0
- Wisła Kraków – 1/32 finału – 0
1982/83
- Śląsk Wrocław – 1/16 finału – 1
- Stal Mielec – 1/32 finału – 0
1983/84
- Widzew Łódź – 1/16 finału – 1
1984/85
- Pogoń Szczecin – 1/32 finału – 0
- Widzew Łódź – 1/8 finału – 2
1985/86
- Lech Poznań – 1/32 finału – 0
- Legia Warszawa – 1/8 finału – 2
1986/87
- Legia Warszawa – 1/16 finału – 1
- Widzew Łódź – 1/16 finału – 1
1987/88
- Pogoń Szczecin – 1/32 finału – 0
- GKS Katowice – 1/32 finału – 0
1988/89
- Legia Warszawa – 1/32 finału – 0
- GKS Katowice – 1/32 finału – 0
1989/90
- GKS Katowice – 1/32 finału – 0
- Górnik Zabrze – 1/32 finału – 0
1990/91
- GKS Katowice – 1/16 finału – 1
- Zagłębie Lubin – 1/32 finału – 0
1991/92
- Górnik Zabrze – 1/32 finału – 0
1992/93
- Widzew Łódź – 1/32 finału – 0
- GKS Katowice – 1/32 finału – 0
1993/94
- Polskie kluby nie brały udziału
1994/95
- Górnik Zabrze – 1/32 finału – 1
- GKS Katowice – 1/8 finału – 3
1995/96
- Zagłębie Lubin – 1/32 finału – 1
- Widzew Łódź – 1/32 finału – 1
1996/97
- Legia Warszawa – 1/16 finału – 3
- Hutnik Kraków – 1/32 finału – 2
1997/98
- Odra Wodzisław Śląski – II runda kwalifikacyjna – 1
- Widzew Łódź – 1/32 finału – 0
1998/99
- Wisła Kraków – 1/16 finału – 3
- Polonia Warszawa – II runda kwal. – 1
- ŁKS Łódź – 1/32 finału. – 0
1999/00
- Lech Poznań – 1/64 finału – 1
- Legia Warszawa – 1/32 finału – 2
- Widzew Łódź – 1/32 finału – 1
- Amica Wronki – 1/32 finału – 1
2000/01
- Wisła Kraków – 1/32 finału – 2
- Ruch Chorzów – 1/64 finału – 1
- Amica Wronki – 1/32 finału – 2
- Polonia Warszawa – 1/64 finału – 1
2001/02
- Pogoń Szczecin – Runda kwal. – 0
- Legia Warszawa – 1/32 finału – 2
- Polonia Warszawa – 1/64 finału – 1
- Wisła Kraków – 1/32 finału – 1
2002/03
- Wisła Kraków – 1/8 finału – 4
- Amica Wronki – 1/32 finału – 2
- Polonia Warszawa – 1/64 finału – 1
- Legia Warszawa – 1/32 finału – 1
2003/04
- Wisła Płock – Runda kwal. – 0
- Dyskobolia Grodzisk Wielkopolski – 1/16 finału – 3
- GKS Katowice – Runda kwal. – 0
- Wisła Kraków – 1/32 finału – 1
2004/05 (era fazy grupowej)
- Lech Poznań – II runda kwal.
- Legia Warszawa – III runda
- Amica Wronki – Faza grupowa
- Wisła Kraków – III runda
2005/06
- Wisła Płock – II runda
- Dyskobolia Grodzisk Wielkopolski – III runda
- Legia Warszawa – II runda
- Wisła Kraków – III runda
2006/07
- Wisła Kraków – faza grupowa
- Zagłębie Lubin – I runda
- Legia Warszawa – I runda
- Wisła Płock – II runda
2007/08
- Dyskobolia Grodzisk Wielkopolski – III runda
- GKS Bełchatów – II runda
2008/09
- Lech Poznań – 1/16 finału
- Legia Warszawa – II runda
- Wisła Kraków – III runda
Liga Europy
2009/10
- Polonia Warszawa – III runda kwal.
- Legia Warszawa – III runda
- Lech Poznań – IV runda
2010/11
- Ruch Chorzów – III runda
- Wisła Kraków – III runda
- Jagiellonia Białystok – III runda
- Lech Poznań – 1/16 finału
2011/12
- Jagiellonia Białystok – I runda
- Śląsk Wrocław – IV runda
- Legia Warszawa – 1/16 finału
- Wisła Kraków – 1/16 finału
2012/13
- Lech Poznań – III runda
- Ruch Chorzów – III runda
- Legia Warszawa – IV runda
- Śląsk Wrocław – IV runda
2013/14
- Lech Poznań – III runda
- Śląsk Wrocław – IV runda
- Piast Gliwice – II runda
- Legia Warszawa – faza grupowa
2014/15
- Lech Poznań – III runda
- Ruch Chorzów – IV runda
- Zawisza Bydgoszcz – II runda
- Legia Warszawa – 1/16 finału
2015/16
- Jagiellonia Białystok – II runda
- Śląsk Wrocław – II runda
- Legia Warszawa – faza grupowa
- Lech Poznań – faza grupowa
2016/17
- Cracovia – I runda
- Zagłębie Lubin – III runda
- Piast Gliwice – II runda
- Legia Warszawa – 1/16 finału
2017/18
- Jagiellonia Białystok – II runda
- Lech Poznań – III runda
- Arka Gdynia – III runda
- Legia Warszawa – IV runda
2018/19
- Górnik Zabrze – II runda
- Lech Poznań – III runda
- Jagiellonia Białystok – III runda
- Legia Warszawa – III runda
2019/20
- Cracovia – I runda
- Legia Warszawa – IV runda
- Lechia Gdańsk – II runda
- Piast Gliwice – II runda
2020/21
- Cracovia – I runda
- Piast Gliwice – III runda
- Lech Poznań – faza grupowa
- Legia Warszawa – IV runda
2021/22
- Legia Warszawa – Faza grupowa
Polskie drużyny w europejskich pucharach 22/23
Jak co roku, do boju na Starym Kontynencie Ekstraklasa wysłała czterech przedstawicieli. W eliminacjach do Ligi Mistrzów wystartował mistrz kraju Lech Poznań, a do eliminacji do Ligi Konferencji trafili Raków Częstochowa, Pogoń Szczecin i Lechia Gdańsk.
Tych dwóch ostatnich drużyn w Europie jednak już nie ma. Pogoń skompromitowała się w Kopenhadze, ulegając Brondby aż 0:4. Remis w pierwszym meczu nie wystarczył “Portowcom”, a to samo może powiedzieć Lechia. Gdy Rapid Wiedeń przyjechał do Gdańska, z pomocą sędziego pokonał Polaków 2:1, którzy odpadli z dużym niedosytem.
W grze pozostały Lech i Raków. Poznaniacy nie walczą już jednak w Lidze Mistrzów po kompromitacji w Baku, gdzie Karabach rozbił ich u siebie aż 5:1. Jak pozostali, trafili do Ligi Konferencji, gdzie odbijając się od dna pokonali w dwumeczu 6:1 Dinamo Batumi. Teraz czeka ich rywalizacja z islandzkim Vikingurem Reykjavik, a szanse na to, że “Kolejorz” zagra w fazie grupowej LK, wynoszą w STS 1,60.
Raków po rozbiciu 6:0 Astany zagra ze Spartakiem Trnava. Wicemistrzowi Polski z kolei szanse na to, że trafi do grupy LK, daje się mniejsze, choć jak na razie prezentuje się w pucharach najlepiej. W STS jego sukces można typować po kursie 3,00. Zarówno Lechowi, jak i Rakowowi do fazy grupowej pozostały dwie rundy – aktualna III oraz play-offy.